W ostatnich dwóch latach, obfitujących w kryzysy globalne takie jak pandemia, wojna, inflacja - dobre samopoczucie pracownika, tzw. wellbeing staje się niezwykle ważnym i nośnym tematem. Coraz więcej organizacji inwestuje w dobrostan pracowników, co przynosi korzyści nie tylko im samym, ale też firmie, ponieważ rośnie zaangażowanie pracowników.
Pracownik zadowolony jest bardziej zmotywowany i produktywny - do takich wniosków dochodzą autorzy badania Willis Towers Watson. Organizacje o wyższym poziomie dobrostanu pracowników osiągają lepsze wyniki biznesowe, mają większe przychody oraz cieszą się większą satysfakcję klientów.
Na czym polega wellbeing? Liczy się holistyczne podejście. Od lat specjaliści HR wiedzieli, że dobre samopoczucie i poczucie zadowolenia pracownika powinny być priorytetem, ale często nie mieli budżetu na wdrażanie stosowanych inicjatyw. Dopiero pandemia koronawirusa spowodowała, że kierownictwo wielu firm przejrzało na oczy i doszło do wniosku, że biznes zależy od dobrostanu pracowników - że wellbeing jest ważny.
Co oznacza pojęcie wellbeing? Ma szersze znaczenie. Nie można koncentrować się tylko na rozwiązaniach w stylu „owocowe wtorki”, opieka medyczna czy ergonomiczne krzesła. Ważne jest holistyczne podejście pracodawcy, który bierze pod uwagę różnorodność pracowników i poczucie zadowolenia każdego z nich.
Wellbeing obejmuje cztery wymiary 1. Dobre samopoczucie fizyczne rozumiane jako zdrowie pracowników, podejmowanie odpowiedniej profilaktyki. 2. Dobrostan emocjonalny to bycie zrównoważonym emocjonalnie, utrzymywanie dobrego zdrowia psychicznego, umiejętność radzenia sobie ze stresem. 3. Dobrobyt finansowy poprzez osiągnięcie bezpieczeństwa finansowego, radzenia sobie ze wstrząsami finansowymi. 4. Dobrobyt społeczny polega na dobrym współdziałaniu z innymi ludźmi.
W rezultacie wellbeing to idealny stan dobrego samopoczucia pracowników polegający na tym, że pracownik jest zdrowy i sprawny fizycznie, zrównoważony emocjonalnie, bezpieczny finansowo i ma dobre relacje z ludźmi.
Zmiana w polityce benefitów. Ważny staje się wellbeing. Przed pandemią do najpopularniejszych benefitów pracowniczych należały pakiety opieki medycznej, karnety na siłownię, ubezpieczenie na życie. Teraz, aż 73 proc. pracodawców deklaruje zmianę strategii świadczeń pozapłacowych – wynika z odpowiedzi udzielonych przez 3642 pracodawców reprezentujących 14 milionów pracowników na całym świecie, którzy wzięli udział w badaniu 2021 Benefit Trends Survey.
Niemal trzy czwarte pracodawców planuje w ciągu najbliższych dwóch lat włączyć dobrostan pracownika (wellbeing), a szczególnie inicjatywy wspierające poprawę zdrowia psychicznego, do portfela świadczeń pozapłacowych. Będą to propozycje koncentrujące się na różnorodności, równości, integracji i możliwości pracy zdalnej. Temat zdrowia psychicznego nie jest nowością, ale pandemia, a teraz wojna w Ukrainie uwypukliły wiele problemów, które wcześniej nie były tak widoczne.
Cytując raport „Stresoodporni” przygotowany przez Human Power, należy podać, że 87 proc. pracowników sięga po środki uspokajające, aby radzić sobie ze stresem i niepokojem.
Wsparcie psychologiczne jeszcze nigdy nie było tak pożądane. Według raportu "Przyszłość wellbeingu i benefitów" Activy 2020 - 7 na 10 pracowników uważa, że ich pracodawca powinien wprowadzić benefity pozapłacowe związane z kondycją psychiczną. Z raportu Willis Towers Watson (WTW) wynika, że zdrowie psychiczne 29 proc. zatrudnionych pogorszyło się w wyniku pandemii, a 36 proc. doświadczyło lęku lub depresji w ciągu ostatniego roku.
Ratowanie ciała i ducha za pomocą technologii Trend dbałości o zdrowie w polskich firmach już się rozpoczął. Organizacje wykorzystują technologie w obszarze zdrowia fizycznego i psychicznego, sportu czy kulinariów i żywienia. Wielu pracodawców przenosi uwagę z tradycyjnych, stacjonarnych benefitów wellness na platformy angażujące nowoczesne technologie. To one koncentrują się teraz na zdrowiu, bezpieczeństwie i holistycznym podejściu do pracowników.
80 proc. pracodawców planuje zaoferować swoim kadrom dostęp do wirtualnych usług zdrowia psychicznego i wirtualnej terapii, które mają zredukować poziom stresu, a podnieść poziom satysfakcji, poczucie stabilizacji, wnieść work life balance.
Wśród webinarów i wykładów online rządzi tematyka związana z kondycją psychiczno-emocjonalną, radzenie sobie ze stresem, dbanie o odporność psychofizyczną i własne zadowolenie. Konsultacje z dietetykami, fizjoterapeutami cieszą się dużym zainteresowaniem. Dodatkowo pracodawcy tworzą w realu przyjazne miejsce pracy. Otwierają ciche, prywatne przestrzenie (pokoje) dla tych, którzy potrzebują czasu w samotności. Dobre samopoczucie pracownika oraz poczucie bezpieczeństwa zależy także od jego sytuacji finansowej. Dostając benefity pozapłacowe, pracownicy realizują swoje potrzeby za darmo - karty sportowe, służbowe samochody, telefony, lekarz, wyjście do kina, dofinansowanie do wakacji. Wówczas poprawia się ich wellbeing.
Kolejna oszczędność dla pracowników to posiłki dofinansowane przez pracodawców. Dzięki takiemu benefitowi pracownik oszczędza czas, ponieważ nie musi robić zakupów i gotować. Po drugie oszczędza pieniądze, skutki inflacji odczuwa teraz każdy z nas. Co może się zmienić w wellbeingu pracowniczym? Polityka wellbeingowa to zarządzanie poczuciem dobrostanu pracowników w sposób dynamiczny i elastyczny, dostosowany do aktualnych potrzeb pracowników. Minione dwa lata pokazały, że stara era benefitów jest niewystarczająca. Pozostawiły po sobie mocno zaznaczony świat onlinu oraz pracowników żyjących za pośrednictwem ekranów, potrzebujących psychologicznego wsparcia, odciążenia w sprawach rodzinnych, pragnących kontaktu z ludźmi i dostępu do aktywności sportowych.
Rok bieżący oraz 2023 zapowiadają się podobnie, choć teraz doszła jeszcze inflacja, a wraz z nią pracownicza potrzeba wsparcia finansowego. Jak deklarują zarządzający w działach HR zmiany z ostatnich lat będą najprawdopodobniej kontynuowane, o ile w nieprzewidywalnym obecnie świecie nie wydarzy się coś nowego. Co organizacje powinny robić teraz? Przede wszystkim reagować na bieżąco, rozmawiać z ludźmi, obserwować i pytać czego potrzebują.
Czego potrzebują pracownicy? Według raportu Activy „Przyszłość wellbeingu i benefitów pracowniczych” stale najważniejszą potrzebą w wellbeingu jest aktywność fizyczna (67,5 proc.), zdrowe odżywianie (51,5 proc.), sen (50,4 proc.), czas na przyjemności i rodzinę (44,7 proc.), równowaga psychiczna (43,9 proc.) , zminimalizowanie stresu (40,7 proc.), rozwój osobisty (32,8 proc.), poczucie spełnienia zawodowego (31,7 proc.).
Podpowiedzią dla działań HR-owych w planowaniu benefitów może być raport Hays Poland, z którego wynika, że na większą równowagę, zdrowie fizyczne oraz pozytywne emocje wpływa dostęp do rozwiązań pracy elastycznej - niezależność w decydowaniu o godzinach, miejscu i trybie pracy.
To od pokolenia Y i Z zależeć będzie rynek pracy, a w nim rynek benefitów w najbliższych latach - to przedstawiciele tych pokoleń częściej zmieniają pracę. Według raportu "Młodzi Polacy na rynku pracy w nowej normalności" dla tej grupy pracowników bardzo ważna jest kultura organizacyjna, wellbeing, życie osobiste stawiane nad życiem zawodowym, poczucie sensu wykonywanej pracy, dobra atmosfera w miejscu pracy, wspierające relacje.
Ważne są dla nich świadczenia pozapłacowe cenione także przez ich starszych kolegów: szkolenia, ubezpieczenie zdrowotne, prywatna opieka medyczna, możliwość pracy zdalnej, elastyczne godziny pracy.
Młodzi stawiają na work life balance - aż 85 proc. respondentów motywuje równowaga pomiędzy życiem prywatnym a pracą dlatego liczą się dla nich benefity, które wspierają ich wellbeing. Może warto w ramach projektu benefitowego pójść o krok dalej i zadbać nie tylko o pracownika, ale też o jego rodzinę? I tutaj również zdrowie liczy się przede wszystkim. Pracownicy cenią sobie dostęp do prywatnej opieki dla siebie i swojej rodziny, ubezpieczenie na życie swoje i swoich bliskich. Ponieważ wsparcie psychologiczne stanęło na szczycie najpotrzebniejszych benefitów, niektóre firmy już organizują sesje z terapeutami, uruchamiają telefony zaufania, czaty czy anonimowe konsultacje z psychologami dla pracownika i jego rodziny.
Firmowa pomoc w opiece nad dziećmi stała się ważnym benefitem docenianym przez zwłaszcza młodych pracowników. Pomoc w życiu codziennym, wakacje i wypoczynek dla dzieci, żłobek i przedszkole w pracy, dofinansowanie edukacji dla dzieci - to niektóre przykłady benefitów skierowanych do rodziny.
Catering z dostawą może być dostępny także dla osób spoza firmy. Pracownicy mogą wówczas zamówić posiłki dla pozostałych członków rodziny. Przykładowo dania w ofercie SmartLunch są w bardzo atrakcyjnych cenach, o wiele tańsze niż normalnie oferują restauracje. Według prognoz rynek benefitów będzie rósł, z naciskiem na świadczenia związane z obszarem zdrowia. Najważniejsze – jak pokazują trendy światowe – to branie pod uwagę indywidualnych potrzeb i preferencji pracowników, a później wspieranie ich.