Nawet jednak w takich firmach może pojawić się potrzeba nadgodzin. Jak można zmotywować do niej pracowników? Skuteczne motywowanie pracownika wymaga zastosowania odpowiednich metod, które zwiększą jego zaangażowanie i efektywność.
Co do zasady, pracownik (nie dotyczy szczególnych grupy pracowników) nie może odmówić pracy w nadgodzinach, jeśli wynika ona ze szczególnych potrzeb pracodawcy, którym może być np. zwiększenie potrzeb produkcyjnych wynikające z nagłego zamówienia do realizacji. To, że osoba zatrudniona nie może odmówić, nie znaczy jednak, że przyjdzie do pracy zmotywowana i będzie efektywnie wykonywała swoje obowiązki, pracując dłużej i ciężej. Właściwe metody motywacyjne mogą znacząco wpłynąć na efektywność pracy zespołu.
Na szczęście istnieje kilka metod, które można wykorzystać, by podnieść morale i sprawić, że zespół nie tylko zgodzi się na nadgodziny, ale będzie w nich chętnie uczestniczył. Motywacja do pracy jest kluczowym elementem, który wpływa na zaangażowanie pracowników oraz efektywność działań zespołu.
Co to jest motywacja i jak działa? Motywacja jest procesem psychologicznym, który nadaje naszemu zachowaniu cel i kierunek. Jest to siła, która aktywuje energię, by osiągnąć jakiś rezultat lub zdobyć nagrodę. Motywacja jest kluczowym czynnikiem w osiąganiu sukcesu w pracy, ponieważ wpływa na zaangażowanie i efektywność pracowników.
Definicja motywacji Motywacja to ogół determinant, które sprawiają, że człowiek zachowuje się w określony sposób. Jest to siła motoryczna, która napędza człowieka do działania. Każdy człowiek posiada motywację, jednak może ona dotyczyć różnych dziedzin życia, w tym pracy zawodowej. Motywacja pracowników może różnić się w zależności od specyfiki branży, w której są zatrudnieni.
Rodzaje motywacji Motywację można podzielić na dwa główne typy:
Motywacja płacowa : związana z wynagrodzeniem i innymi korzyściami materialnymi, takimi jak premie, bonusy czy wszelkiego rodzaju nagrody finansowe.Motywacja pozapłacowa : związana z czynnikami niematerialnymi, takimi jak uznanie, szacunek, możliwość rozwoju zawodowego czy dobre relacje w zespole. Co istotne, motywowanie pracownika poprzez uznanie i możliwość rozwoju zawodowego może być równie skuteczne jak motywacja płacowa.Jak motywacja wpływa na pracowników? Motywacja jest kluczowym czynnikiem w osiąganiu sukcesu w pracy. Pracownicy, którzy ją odczuwają, są bardziej produktywni, mają lepszą atmosferę w pracy i są bardziej lojalni wobec swojej firmy. Motywacja może również wpływać na decyzję o pozostaniu w firmie lub odejściu. Różne sposoby motywowania pracowników mogą znacząco wpłynąć na ich zaangażowanie i lojalność wobec firmy.
Jak motywować pracowników? Motywowanie pracowników jest kluczowym elementem zarządzania organizacją. Aby efektywnie motywować pracowników, należy zrozumieć ich potrzeby i oczekiwania. Przede wszystkim, warto stworzyć przyjazne środowisko pracy, w którym zespół czuje się doceniony i szanowany. Taka atmosfera sprzyja zaangażowaniu i lojalności wobec firmy.
Kolejnym ważnym aspektem jest zapewnienie pracownikom możliwości rozwoju i awansu. Osoby, które widzą perspektywy na rozwój zawodowy, są bardziej zmotywowane do efektywnej pracy. Warto inwestować w szkolenia, kursy i programy mentoringowe, które pomogą pracownikom rozwijać swoje umiejętności i zdobywać nowe kompetencje.
Nie można również zapominać o regularnym feedbacku i uznaniu za dobrze wykonaną pracę. Proste gesty, takie jak pochwała czy publiczne wyróżnienie, mogą znacząco podnieść morale i motywację pracowników. W ten sposób można skutecznie motywować pracowników, co przekłada się na ich większe zaangażowanie i efektywność.
Wybór: wynagrodzenie czy czas wolny? Według badania "Workforce View in Europe" przeprowadzonego przez ADP blisko 60% pracowników europejskich firmy nie otrzymuje wynagrodzenia za nadgodziny! W Polsce wskaźnik ten wynosi 43,3%.
Czy z tej druzgocącej perspektywy można wysnuć wniosek, że już sam fakt wypłaty nadgodzin powinien działać motywująco, skoro co drugi pracownik ich nie dostaje?
Zakładając jednak, że firma działa w zgodzie z przepisami KP, pamiętajmy, że rekompensata za nadgodziny może przyjmować dwie formy:
Odbioru czasu wolnego (jeśli to pracownik wnioskuje o odebranie czasu za nadgodziny, przysługuje mu wymiar 1:1 - czyli za 8 godzin nadgodzin, pracownik odbiera 8 godzin wolnego. Jeśli to pracodawca udziela ze swojej inicjatywy wolnego, musi zwiększyć ten wymiar o połowę - za 8 godzin, pracownik odbiera 12). Wypłaty dodatku za nadgodziny (50% lub 100% wynagrodzenia w zależności od tego, w jakich terminach były realizowane).Motywowanie finansowe, takie jak premie i podwyżki uzależnione od wyników, może znacząco wpłynąć na zaangażowanie pracowników. Warto również zwrócić uwagę na specyficzne potrzeby pracowników branży, w której działają, aby dostosować metody motywacyjne.
W Polsce znacznie częściej rekompensata za nadgodziny przyjmuje formę odbioru nadgodzin niż wypłaty dodatku. Dla pracownika, który wie, że nie otrzyma wynagrodzenia w formie pieniężnej, tylko będzie mógł sobie jedynie te godziny odebrać (i to do tego będzie musiał to zrobić na własny wniosek, czyli odbierze je w proporcji 1:1) praca w nadgodzinach jest demotywująca.
W takich branżach jak produkcja, przemysł, branża budowlana czy TSL to szczególnie ważne, bo chwila dekoncentracji podczas prowadzenia pojazdu czy obsługi maszyny może kosztować pracownika życie lub przyczynić się do znacznego uszczerbku na zdrowiu. I choć trudno wskazać brak zjedzenia obiadu jako bezpośrednią przyczynę wypadku, to związek między poziomem glukozy we krwi a koncentracją został już dawno udowodniony:
Opcją na zmotywowanie do nadgodzin może być:
Gwarancja tego, że dodatek za nadgodziny zostanie wypłacony. Danie pracownikom możliwości decyzji czy wolą odebrać wolne za nadgodziny, czy otrzymać pieniądze (co do zasady decyduje o tym pracodawca, a nie pracownik). Gwarancja tego, że jeśli formą rekompensaty będzie czas wolny, to zostanie on “wypłacony” zgodnie z przepisami dotyczącymi odbierania nadgodzin z inicjatywy pracodawcy (czyli w proporcji 1:1,5). Dla pracowników biurowych, odpowiednie wsparcie finansowe i premie mogą być kluczowe dla ich zaangażowania i motywacji.
Czy sposób motywacji zależy od branży? Tak, sposób motywacji może zależeć od branży. Pracownicy z różnych branż mają różne potrzeby i oczekiwania, co wpływa na to, co ich motywuje. Na przykład, w branży IT pracownicy często cenią sobie wysokie wynagrodzenie oraz możliwość rozwoju zawodowego. Dostęp do najnowszych technologii i udział w innowacyjnych projektach również stanowią silne motywatory.
Z kolei w branży produkcyjnej, pracownicy często zwracają uwagę na stabilność zatrudnienia i dobre warunki pracy. Dla pracowników fizycznych, takich jak operatorzy maszyn czy pracownicy budowlani, istotne są również kwestie bezpieczeństwa i ergonomii stanowiska pracy.
Pracownicy biurowi natomiast często cenią sobie możliwość rozwoju i awansu, a także dobre relacje z przełożonymi i współpracownikami. W branżach takich jak finanse czy marketing, elastyczne godziny pracy i możliwość pracy zdalnej mogą być dodatkowym atutem.
Zrozumienie specyfiki branży i dostosowanie strategii do jej wymagań jest kluczowe w odpowiedzi na pytanie, jak skutecznie motywować pracowników. Dzięki temu można lepiej odpowiadać na ich potrzeby i oczekiwania, co przekłada się na wyższe zaangażowanie i efektywność pracy.
Bezpłatne posiłki Pracownik, który pracuje dłużej niż standardowe 8 godzin, ma prawo czuć zmęczenie i spadek energii do pracy. Jak wpływa to na wydajność i bezpieczeństwo pracy, możesz przeczytać tu .
Najedzony pracownik jest nie tylko bardziej efektywny, ale również ma poczucie, że pracodawca dba o jego potrzeby. A jak mówi psychologia (i Cialdini) jedna z ważnych reguł, którymi kierujemy się w życiu, to reguła wzajemności , w Polsce znana pod przysłowiem Jak Kuba Bodu, tak Bóg Kubie.
Innymi słowy, jeśli zadbamy o pracownika, mamy większe szanse na to, że on zadba o naszą firmę.
Z perspektywy firmy ważną kwestią jest również to, że:
Zakup posiłków dla pracowników pracujących w nadgodzinach można wrzucić w koszty (nie jest to bowiem ani reprezentacja, ani działania socjalne). Wydatek ten wynika bezpośrednio z potrzeb pracodawcy, stanowiąc koszt pracowniczy. Zobacz - Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lutego 2019 r., 0114-KDIP2-1.4010.545.2018.2.MW). Posiłki otrzymywane przez pracowników w czasie pracy w nadgodzinach nie są przychodem pracownika (w efekcie nie trzeba potrącać z pensji pracownika podatku, bo nie ma dla niego dodatkowego przychodu). Zobacz - Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13.06.2019 r.,0113-KDIPT2-3.4011.292.2019.2.ID Z perspektywy finansowej, zapewnienie pracownikom pracującym w nadgodzinach ciepłego posiłku to nie tylko kwestia zadbania o ich samopoczucie i dostarczenia im niezbędnej do pracy energii, ale też tańszy niż inne benefit pracowniczy (w tej konkretnej sytuacji).
UWAGA! Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dotycząca braku powstania przychodu po stronie pracownika w wyniku spożycia posiłku otrzymanego od pracodawcy w okresie nadgodzin jest interpretacją indywidualną . Zgodnie z nią, w tej konkretnej sytuacji przedsiębiorcy, nie zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki, które warunkują uznanie świadczenia za przychód pracownika, tj.:
zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie), zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Brak jest bowiem spełnienia przesłanki nr 2 - zapewnienie posiłku i idącej za tym energii oraz zniwelowanie czasu, jaki pracownik, który nie otrzymałby posiłku od pracodawcy, musiałby poświęcić na jego przygotowanie, leży, zdaniem w interesie pracodawcy, a nie pracownika.
Dodatek dla rodziny Nadgodziny to nie tylko obciążenie dla pracownika, ale również dla jego rodziny, która przez to, że jedno z rodziców więcej pracuje, spędza ze sobą mniej czasu. Sposobem na rekompensatę może być dodatkowy benefit, skierowany właśnie do rodziny - bilety do parku rozrywki, kina, dofinansowanie opieki nad dzieckiem, czy pakiety rodzinne ubezpieczeń medycznych.
Minusem takiego rozwiązania jest (poza koniecznością rozliczenia takiego dodatku jako przychód pracowniczy i pobrania zaliczki na podatek dochodowy) również to, że pomijani są wtedy pracownicy bezdzietni lub ze starszym przychówkiem - a przecież o nich trzeba również pamiętać.
Sposobów na motywowanie pracowników do tego, żeby im się chciało pracować efektywnie w nadgodzinach, jest na pewno więcej. My przedstawiliśmy trzy najbardziej oczywiste i skuteczne.
Jak dobra atmosfera motywuje pracowników w miejscu pracy? Dobra atmosfera w miejscu pracy może być bardzo motywująca dla pracowników. Kiedy pracownicy czują się komfortowo i bezpiecznie w swojej firmie, są bardziej skłonni do działań z większym zaangażowaniem.
Przyjazne relacje między pracownikami, otwarta komunikacja i wsparcie ze strony przełożonych to kluczowe elementy, które tworzą pozytywną atmosferę w pracy. Pracownicy, którzy czują się częścią zespołu i wiedzą, że ich praca jest doceniana, są bardziej zmotywowani do osiągania lepszych wyników.
Dobre warunki pracy, takie jak ergonomiczne stanowiska, dostęp do narzędzi i zasobów niezbędnych do wykonywania obowiązków, a także możliwość elastycznego zarządzania czasem pracy, również wpływają na motywację pracowników.
Możliwość rozwoju i awansu, a także udział w ciekawych projektach, to kolejne czynniki, które mogą zwiększyć motywację pracowników. Kiedy pracownicy widzą, że firma inwestuje w ich rozwój i oferuje im perspektywy na przyszłość, są bardziej zaangażowani i chętni do pracy.
Podsumowując, dobra atmosfera w miejscu pracy jest kluczowym elementem motywacji pracowników. Tworzenie przyjaznego i wspierającego środowiska pracy może znacząco wpłynąć na efektywność i zaangażowanie zespołu.
Jak motywowanie pracowników wpływa na ich produktywność? Motywowanie pracowników może wpłynąć na ich produktywność w kilku kluczowych aspektach:
Zwiększenie zaangażowania : pracownicy, którzy są zmotywowani, są bardziej zaangażowani w swoją pracę i chętniej podejmują wyzwania.Poprawa atmosfery w pracy : motywowanie pracowników może poprawić atmosferę w pracy, co prowadzi do lepszej współpracy i większej produktywności.Zwiększenie satysfakcji z pracy : pracownicy, którzy są zmotywowani, są bardziej zadowoleni ze swojej pracy, co przekłada się na lepszą produktywność i mniejszą absencję.Wprowadzenie odpowiednich metod motywowania pracowników może przynieść wiele korzyści dla firmy, w tym zwiększenie produktywności, poprawę atmosfery w pracy i zwiększenie satysfakcji z pracy. Dodatkowo prowadzi do zwiększenia produktywności i poprawy atmosfery w pracy. Skuteczne motywowanie pracowników jest więc kluczowe dla osiągnięcia sukcesu organizacji.
