Stołówka pracownicza

W pracy realizujemy nasze zawodowe cele, ale także tworzymy relacje, wymieniamy pomysły i spędzamy znaczną część naszego życia.

Dlatego warto zadbać o komfortowe warunki, które wspierają nie tylko efektywność, ale również dobre samopoczucie pracowników. Jednym z elementów wprowadzających do pracy przyjemną atmosferę jest stołówka pracownicza.

Stołówki i jadalnie w miejscu pracy to dwa różne pojęcia, choć ich funkcja jest podobna – umożliwiają pracownikom zjedzenie posiłków w trakcie pracy. Jednak różnią się.

Stołówka – jest to pomieszczenie, w którym posiłki przede wszystkim są przygotowywane i wydawane do jedzenia, a następnie spożywane (przepisy BHP dotyczące jadalni, nie mają zastosowania do stołówek). Jadalnia w miejscu pracy jest przeznaczona tylko do spożywania posiłków.

Czy w miejscu pracy musi być jadalnia?

Obowiązek zapewnienia pracownikom jadalni dotyczy pracodawców, którzy: zatrudniają powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie, z wyjątkiem zakładów pracy, w których wykonywane są prace wyłącznie o charakterze biurowym.

W przypadku gdy pracownicy narażeni są na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi albo przy pracach szczególnie brudzących, należy zapewnić im jadalnie nawet wtedy, gdy poziom zatrudnienia nie osiąga 20 pracowników.

‍Jakie są typy jadalni w pracy?

Zgodnie z § 30 załącznika nr 3 Rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy wyróżnia się jadalnie: typ I – jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych, typ II – jadalnia przeznaczona do spożywania posiłków własnych i wydawania napojów, typ III – jadalnia z zapleczem, która przeznaczona jest do spożywania posiłków profilaktycznych.

W praktyce istnieje możliwość łączenia jadalni typu II i III. Z punktu widzenia pracodawcy, stworzenie jadalni typu III wymaga, aby składała się ona z dwóch części, czyli jadalni właściwej i zaplecza, na którym przygotowywane będą posiłki. Zdarza się, że musi być wyposażona nie tylko w węzeł sanitarny, ale także w szatnię.

Wymogi jakie muszą spełniać poszczególne jadalnie, w tym do spożywania posiłków profilaktycznych

Jadalnia typu I

W pomieszczeniu jadalni typu I powinno przypadać co najmniej 1,1 m2 powierzchni na każdego z pracowników jednocześnie spożywających posiłek. Powierzchnia jadalni nie powinna być jednak mniejsza niż 8 m2.

Jadalnia typu II

Powinna składać się z dwóch części:

• jadalni właściwej odpowiadającej wymaganiom jadalni typu I
• pomieszczeń do przygotowywania, wydawania napojów i zmywania naczyń stołowych.

Jadalnia typu III

• powinna odpowiadać wymaganiom określonym dla jadalni typu II oraz
• powinna posiadać węzeł sanitarny dla konsumentów i węzeł sanitarny z szatnią dla pracowników obsługi.‍

‍Inne wymogi:

• dla każdego pracownika spożywającego posiłek w jadalni należy zapewnić indywidualne miejsce siedzące przy stole
• jadalnia powinna być wyposażona w umywalki w ilości nie mniejszej niż jedna umywalka na dwadzieścia miejsc siedzących w jadalni, lecz nie mniej niż jedna umywalka
• przy każdej umywalce powinny znajdować się ręczniki jednorazowe lub powinna być zainstalowana suszarka do rąk
• w jadalni powinny być zainstalowane urządzenia do podgrzewania przez pracownika posiłku własnego oraz zlewozmywaki dwukomorowe w ilości jeden zlewozmywak na dwadzieścia miejsc w jadalni, ale nie mniej niż jeden zlewozmywak
• w jadalniach typu I i II lub przy nich powinny znajdować się indywidualne zamykane szafki przeznaczone do przechowywania w higienicznych warunkach własnego posiłku pracownika
• dla pracowników zatrudnionych przy wykonywaniu prac w kontakcie z materiałami zakaźnymi lub trującymi powinny być urządzone oddzielnie jadalnie niedostępne dla innych pracowników. Jadalnie, takie powinny być oddzielone od pomieszczeń pracy pomieszczeniem izolującym, w którym należy urządzić miejsca do pozostawiania odzieży ochronnej oraz zainstalować umywalki z ciepłą bieżącą wodą.
• w pomieszczeniu jadalni należy zapewnić przynajmniej 2-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny
• w jadalni należy umieścić w widocznych miejscach napisy lub znaki informujące o zakazie palenia tytoniu
• podłogi i ściany jadalni należy wykonać z materiałów łatwych do utrzymania w czystości. Ściany do 2m wysokości należy pokryć materiałem nienasiąkliwym, gładkim i odpornym na działanie wilgoci
• pomieszczenie jadalni powinno być ogrzewane, oświetlone i wentylowane zgodnie
  z przepisami techniczno-budowlanymi i Polskimi Normami

Co powinno znajdować się w jadalni?

Pracodawca musi zapewnić oddzielne stanowisko do spożywania posiłków, jeśli jego pracownicy wykonują pracę brudzącą lub mają oni kontakt ze środkami chemicznymi i promieniotwórczymi, a także materiałami biologicznie zakaźnymi.

Dokładne regulacje o tym, jak powinna wyglądać jadalnia pracownicza, znajdują się w przepisach BHP. Jadalnia pracownicza powinna mieć na tyle dużą powierzchnię, żeby każdy pracownik mógł swobodnie zjeść posiłek. Ponadto pracodawca musi pamiętać o zabezpieczeniu pomieszczenia jadalni tak, aby nie doszło do pożaru, np. przez odpowiednie wyposażenie.

Z punktu widzenia BHP zaleca się, aby pracodawca zapewnił swoim pracownikom podstawowe udogodnienia, takie jak lodówka, mikrofalówka czy czajnik, aby mogli oni przechowywać i podgrzewać swoje posiłki.

Stołówka jako przestrzeń do integracji pracowników

Stołówka pracownicza/jadalnia to nie tylko miejsce do spożywania posiłków, ale również przestrzeń, która sprzyja integracji i budowaniu lepszych relacji między pracownikami.

Wspólne spożywanie posiłków może pomóc w tworzeniu poczucia wspólnoty i może być okazją do rozmowy na tematy niezwiązane z pracą. W tym kontekście, stołówka może być nieocenionym narzędziem do budowania silnej kultury firmy.

W związku z tym, warto zadbać o to, aby pomieszczenie do spożywania posiłków było przyjazne, komfortowe i sprzyjało relaksowi. Przerwa obiadowa to więcej niż tylko konieczność spożycia posiłku. To także chwila odpoczynku, regeneracji sił i odskocznia od monitorów i raportów. Stołówka pracownicza stwarza przyjemne warunki do relaksu, umożliwiając przerwę w dynamicznym tempie dnia. Wygodne miejsca do siedzenia, przyjazna atmosfera i aromatyczna kawa tworzą doskonałe warunki do zresetowania umysłu.

Stołówka z dobrej jakości jedzeniem może pomóc w promowaniu zdrowego stylu życia wśród pracowników i przyczynić się do redukcji absencji z powodu chorób.

Pracownicy fabryk często pracują w intensywnych warunkach, gdzie wymagana jest duża precyzja i skupienie. Stołówka/jadalnia jest miejscem, gdzie pracownicy mogą zrelaksować się, odpocząć od rutyny pracy i naładować energię przed powrotem do obowiązków. Stołówka/jadalnia jest miejscem, gdzie pracownicy różnych działów i stanowisk mogą się spotkać, porozmawiać i lepiej się poznać. Działa jak centrum integracji społecznej, co może przyczynić się do lepszych relacji między pracownikami i zwiększyć atmosferę współpracy.

Stołówki/jadalnie pracownicze stanowią użytek dla wszystkich pracowników danego zakładu pracy i są miejscem spotkań. Zarówno pracowników produkcyjnych z pracownikami sektora administracyjno-biurowego, co pomaga przełamywać bariery i integrować zatrudnioną kadrę.